Viêm khớp là tình trạng viêm, đau
ở các khớp. Điều trị các triệu chứng viêm khớp thường bao gồm thay đổi lối sống,
vật lý trị liệu, thuốc và tập thể dục tác động thấp. Ngoài ra, chế độ ăn uống
cũng rất quan trọng trong việc điều trị cho các bệnh nhân viêm khớp, nó có thể
cải thiện hay làm trầm trọng hơn chứng viêm khớp. Sau đây là một vài lưu ý
trong chế độ ăn uống hàng ngày dành cho người bị viêm khớp.
1. Thực phẩm cần tránh
Ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo
sẽ khiến bạn tăng cân nhanh chóng, đây chính là nguyên nhân làm trầm trọng thêm
bệnh viêm khớp. Cân nặng quá mức có thể gây áp lực lên các khớp, gây ra những
sự cố cho sụn và mô xương. Bạn có thể giảm cân thông qua chế độ ăn uống và tập
thể dục nhẹ nhàng để giảm đau và giảm những tổn thương khớp. Vì vậy những người
bị bệnh viêm khớp cần tránh các loại thực phẩm có hàm lượng chất béo cao như một
số loại thực phẩm sau:
- Một chế độ ăn thuần
chay, loại bỏ hoàn toàn các sản phẩm từ động vật bao gồm cả thịt, cá, sữa
và trứng, có thể giảm các triệu chứng viêm điển hình của viêm khớp dạng thấp. Đặc
biệt là các loại thịt đỏ, là tác nhân ảnh hưởng lớn nhất đối với viêm khớp vì
nó làm tăng axit uric máu, gây đau.
- Hạn chế tất cả các món ăn làm
tăng chất mỡ trong máu vì đây sẽ là xúc tác phản ứng viêm tấy ở mặt trong bao
khớp như: thịt mỡ, bơ, xúc xích, dăm bông…
Ngoài ra tuyệt đối không dùng các
đồ uống có cồn như rượu, bia và các đồ uống có chứa nhiều cồn khác; không nên
hút thuốc vì chất oxy hóa từ khói thuốc sẽ góp phần làm trầm trọng hơn quá
trình thoái hóa khớp.
2. Những
thực phẩm nên dùng
a. Rong biển
Rong biển – một loại thực phẩm lý
tưởng để ngăn chặn hiện tượng viêm tấy trên mặt khớp. Trong rong biển có chứa
hàm lượng chất đạm cao hơn cả thịt cá, trứng sữa, đồng thời nó còn chứa nhiều
sinh tố, khoáng tố hơn nhiều các thực phẩm gốc động vật. Trong rong biển có chất
béo 3 – Omega có tác dụng kép vừa tương
tranh với chất mỡ trong máu vừa nâng cao sức kháng bệnh. Rong biển cũng không
gây gánh nặng cho đường tiêu hóa, và tạo điều kiện thuận lợi để các cơ quan giải
độc như gan, thận, da có thể hoạt động với hiệu năng tối đa.
b. Hải sản
Ăn các loại hải sản như nghêu,
sò… Các loại thực phẩm này là nguồn cung ứng chất nhờn cho bao khớp.
c. Thực phẩm chứa axit béo omega-3
Nguồn thực phẩm cung cấp axit
béo omega - 3 bao gồm cá bơn, cá trích, cá ngừ, cá hồi hồ, cá hồi, cá
mòi, cá thu và cá nước lạnh khác. Một số thực phẩm khác như quả óc chó, dầu quả
óc chó, dầu đậu nành, dầu hạt cải, hạt lanh và dầu hạt lanh chứa các chất chuyển
đổi thành các axit béo omega-3.
Axit béo Omega-3 thiết yếu hỗ trợ
chức năng não, sức khỏe tim mạch và tăng cường hệ thống miễn dịch. Thường xuyên
tiêu thụ axit béo omega-3 sẽ làm giảm quá trình sản xuất các loại hóa chất gây
viêm nhiễm, xưng khuỷu khớp, ức chế các loại enzym làm tăng bệnh. Ngoài ra các
loại thực phẩm này còn chứa nhiều vitamin D làm giảm tấy đỏ và giúp người bệnh
dễ chịu hơn.
d. Hành tỏi
- Hành ta, hành tây, tỏi… có giàu
chất quercetin, hydro sunfua có tác dụng chống oxy hóa và tăng cường sự lưu
thông máu. Hành tỏi giúp ức chế các hóa chất gây viêm nhiễm rất tốt cho người bị
viêm khớp. Trong thành phần của tỏi còn rất giàu kali, các nguyên tố vi lượng,
vitamin và i-ốt.
- Để bảo toàn cao nhất những tính
năng tuyệt vời của tỏi nên nghiền tỏi trước và để khoảng 15 phút trước khi cho
vào nấu (mục đích giúp tạo ra các phản ứng enzym để tăng cường các hợp chất có
tác dụng tốt đối với sức khoẻ trong tỏi).
e. Trái cây giàu Vitamin C
- Vitamin C có tác dụng bảo vệ
callagen, một thành phần chính của sụn, nếu thiếu thành phần này sụn sẽ yếu và
rủi ro gia tăng bệnh rất cao. Nhưng chú ý là trường hợp mắc bệnh viêm xương khớp
thì không nên lạm dụng Vitamin C liều cao (từ 1.500-2.500mg/ngày) kéo dài từ 8
tháng trở lên, để mang lại lợi ích cao nhất nên dùng từ 200-500mg/ngày.
- Cà chua tốt cho người bị thấp
khớp nhờ hàm lượng lycopen và chất carotenoit chống ôxy hoá. Tuy nhiên, hãy cẩn
thận với cà chua xanh vì trong
thành phần của nó có chứa solanin - một ancaloit tương đối độc. Một cốc nước ép cà chua chín mỗi ngày thực sự rất cần thiết
cho việc bảo vệ sụn.
- Tăng cường các loại trái cây
như: đu đủ, dứa, chanh, bưởi… vì các loại trái này là nguồn cung ứng men kháng
viêm và sinh tố C, 2 hoạt chất có tác dụng kháng viêm.
f. Chè xanh
Theo rất nhiều nghiên cứu thì chè
xanh giàu chất chống ôxi hoá có tác dụng giảm đau cho bệnh thấp khớp, đặc biệt
là hợp chất có tên là epigallo catechin - 3 gallate (EGCG) có tác dụng hạn chế
đau xương nên giúp cho người bệnh dễ chịu. Mỗi ngày nên uống 3-4 cốc nước chè
xanh, nên hạn chế đồ uống giàu caffein.
g. Bắp cải
Loại rau này
giống như một chất bôi trơn, làm linh hoạt chuyển động các khớp. Thành phần bắp
cải lại giàu vitamin C, K và đặc biệt, ăn nhiều bắp cải giúp da đẹp hơn mà
không hề sợ tăng cân vì bắp cải chứa rất ít năng lượng.
Hơn thế, chất sunfua có trong bắp
cải do có tác dụng chống nhiễm khuẩn và tăng lượng enzim chống ôxy hoá, đóng
vai trò quan trọng trong quá trình giải độc của gan nên cũng tốt cho người bệnh
thấp khớp.
h. Toàn bộ ngũ cốc
Các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt
là nguồn cung cấp phong phú chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy
hóa. Các lương thực này chứa nhiều carbohydrate phức, mang lại nguồn năng lượng
cho người bệnh. Những loại ngũ cốc tốt cho bạn như gạo lứt, lúa mì, lúa mạch, bắp
rang, và các sản phẩm ngũ cốc nguyên hạt khác.
Trên đây là những loại thực phẩm
nên tránh và nên sử dụng đối với người bị thoái hóa khớp. Ngoài ra mọi người
cùng có thể sử dụng các sản phẩm bổ sung có chứa glucosamin, Chodroitin Boswellia Serrata: có tác dụng chống viêm đau trong bệnh
khớp, Curcuma longa là rất cần thiết trong việc phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh
thoái hóa khớp.