Loãng xương là một bệnh toàn thể dẫn đến sự giảm khối lượng xương kết hợp với sự hư biến cấu trúc xương, tăng tính dễ gãy của xương và nguy cơ gãy xương.
Theo WHO 1994, loãng xương được định nghĩa dựa trên mật độ chất khoáng của xương (BMD - Bonne Mineral Density) theo chỉ số T (Tscore) như sau: Tscore của một cá thể là chỉ số mật độ xương (BMD) của cá thể đó so với BMD của nhóm người trẻ tuổi làm chứng. Trên cơ sở đó, có các giá trị của BMD như sau:
- BMD bình thường: Tscore >- 1 (Tức là BMD của đối tượng không dưới 1 độ lệch chuẩn (ecart-type) so với giá trị trung bình của người lớn trẻ tuổi)
- Thiểu xương: Tscore -2,5 đến -1 (Khi BMD đạt từ: -2,5 đến -1 độ lệch chuẩn so với giá trị trung bình của người lớn trẻ tuổi)
- Loãng xương: Tscore < -2,5 (Khi BMD dưới ngưỡng cố định là -2,5 một độ lệch chuẩn so với giá trị trung bình của người lớn trẻ tuổi, tại bất kỳ vị trí nào của xương)
- Loãng xương nặng: Tscore < -2,5 và có một hoặc nhiều gãy xương.
2. Một số yếu tố tham gia vào cơ chế của loãng xương
- Yếu tố cơ học: bất động kéo dài > 6 tháng, hoặc các nhà du hành vũ trụ khi ở trạng thái không trọng lượng.
- Yếu tố di truyền: da đen ít bị loãng xương hơn người da trắng; người gầy và cao hay bị loãng xương hơn; một số người loãng xương có tính gia đình.
- Yếu tố chuyển hoá: thiếu calci hoặc vitamin D và khả năng giảm tạo 1-25 dihydroxyvitamin D ở người lớn tuổi là vấn đề đang được tranh cãi.
- Yếu tố hormon: tăng tiết hormon cận giáp hoặc corticoid vỏ thượng thận có thể dẫn loãng xương, giảm tiết oestrogen đóng vai trò quan trọng trong loãng xương: sau mãn kinh, các trường hợp cắt buồng trứng trước 45 tuổi, mãn kinh sớm (thời gian có kinh dưới 35 năm)...
- Do thuốc: sử dụng corticoid, heparin kéo dài.
- Các yếu tố khác: hút thuốc lá, uống nhiều rượu, ít hoạt động thể lực, chế độ ăn ít calci (dưới 800mg/ngày), trước 20 tuổi, thiếu vitamin D...
- Loãng xương nam giới có nhiều yếu tố tham gia: thiếu vitamin D vừa phải, giảm testosteron máu ngoại vi, giảm prolactin máu.
3. Cơ chế mất xương theo tuổi
- Do sự giảm hoạt động của tạo cốt bào dẫn đến giảm sự tạo xương.
- Do sự giảm hấp thụ calci ở cả hai giới, là kết quả của sự giảm calci
- Trong chế độ ăn và giảm tổng hợp vitamin D tại da, sự sai lạc tổng hợp 1-25 (OH)2 cholecalciferon do giảm hoạt động của 1 - alpha hydroxylase tại thận. Sau đó là tăng tiết hormon cận giáp trạng (cường cận giáp trạng thứ phát) mà ta đã biết là đóng vai trò làm thiểu năng xương.
4. Phòng chống loãng xương
Ngoài các vấn đề về lối sống (chế độ ăn uống, hoạt động thể lực, bỏ rượu và thuốc lá) còn có các bài tập chức năng để đảm bảo tư thế cột sống; cần bổ sung các yếu tố cần thiết. Dù trường hợp nào thì việc chọn lựa thuốc cũng phải dựa trên các hiểu biết sau:
- Calcium: chỉ làm tăng thể tích xương ở vỏ xương.
- Vitamin D: trong tự nhiên, vitamin D tồn tại dưới hai dạng: vitamin D2 (ergocalciferol) có nguồn gốc thực vật và vitamin Da (cholecalciferol) có nguồn gốc động vật. Để có hoạt tính, chúng phải được chuyển hoá trong cơ thể và chịu nhiều tác động. Chúng có đặc tính như là một hormon thực sự, trên xương vitamin D làm tăng tiêu xương của huỷ cốt bào và cần thiết cho sự xuất hiện của diện khoáng hoá. Chúng còn tăng hấp thụ calci và phospho tại ruột, do đó có vai trò quan trọng trong điều trị và dự phòng loãng xương. Nhu cầu hàng ngày ở người lớn là 100 UI, trẻ em và sơ sinh là 400 - 800UI.
Thông thường bổ sung calci (1 gam/ngày). Người lớn tuổi khả năng hấp thụ vitamin D giảm, nên thường phải bổ sung VITAMIN D3 với liều 800 UI/ngày. Kết hợp calci và vitamin D có thể làm giảm 30% tỷ lệ gẫy xương (cả đốt sống và cổ xương đùi) ở bệnh nhân lớn tuổi và làm giảm lượng PTH lưu hành.
Công ty TNHH TM Dược Phẩm Trang Ly đã có sản phẩm: Canxium
Calci carbonate…………………..315mg
Vitamin D3………………………..110IU
Công dụng:
Bổ sung vitamin D3 và canxi cần thiết cho cơ thể.
Giúp xương chắc khỏe, ngăn ngừa loãng xương cho người cao tuổi.
Đối tượng sử dụng: Dùng cho người bị loãng xương hoặc uống để phòng ngừa loãng xương.
Cách dùng: Ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 – 2 viên.
Chi tiết xin tham khảo tại: http://tranglypharma.com/xuong-khop/canxium
